तू देवळात आलीस काय किंवा मी तुझ्या संकटांच्या वेळी धावून आलो काय? काय फरक पडतो? आपण एकमेकांना हवे आहोत. आणि नसलो भेटत तरी फरक नाही पडत. हो ना? आपण 'आपण' आहोत हे कमी आहे का?
१७ मे १०:३०
--------------
--------------
आहेस?
म्हणजे काय? आहेच . . .
नक्की?
हो गं. आहेच. म्हणजे आहे.
आता या वयात काय बदलणारेत का ते त्यांच्या सवयी?'' असा विचार करून लोक बापूआजोबांचे तर्‍हेवाईक वागणे, खवट प्रश्न नजरेआड करत. त्यांना रस्त्याने भीक मागताना बघून कोणी परिचित अनोळखी असल्यासारखा चेहरा करून पुढे जात, तर कोणी ''काय आजोबा, घरापर्यंत लिफ्ट देऊ का?'' असे विचारत त्यांना घरापर्यंत आणून सोडत असत.
पण डॉक्टर फडक्यांनी हे सर्व समीकरणच बदलून टाकले.
का
"बाळ म्हणे!" ती रागानं स्वत:शीच पुटपुटली. मी आता मोठी आहे. स्वत:चे निर्णय स्वत: घ्यायला समर्थ आहे; तरी सगळे अजून मला लहानच समजतात! आणि हे बुवा, हे पण मला काही कारण नसताना 'बाळ' म्हणाले! म्हणे यांना दिव्यदृष्टी आहे, म्हणे यांना भूत भविष्य चांगलं समजतं; पण यांना माहीत तरी आहे का की मी तळ्याकडे कशासाठी चालले आहे ते?
त्याला तसं जाताना पाहून प्रिया अचंबित होऊन सोफ्यावर बसली. काय बोलतोय हा ? एवढं बोलायला कधी शिकला? मुळात हे इतके विचार कसे यायला लागले ह्याच्या डोक्यात ?
' तू मला नेहमीच असं करतेस ' ' मी तुला आवडतच नाही ' ही वाक्यं कुठून आली ?
मी तर किती व्यवस्थित वागते ह्याच्याशी. मग नेमकं काय चुकलं ? आणि कधीपासून ? मला कसं कळलं नाही ?
हिरवळीचं ध्येय उराशी घेऊन चालत राहावं आणि नजरेच्या टप्प्यात येताच ते मृगजळ असल्याची जीवघेणी जाणीव व्हावी तशी एक कळ उठली प्रियाच्या मनात!
जुन्या गोष्टी विसरण्याचा इतक्या वर्षांचा प्रयत्न, तन्मयच्या त्या एका वाक्यानं उडवून लावला होता. बॅक टू स्क्वेअर वन! तेव्हा माझं काय चुकलं? मी निर्णय घेताना घाई केली का? मी अजून पेशन्स दाखवायला हवा होता का? मी अक्षयला समजून घेण्यात कमी पडले का? परत प्रयत्न करायला हवा होता का? अनेक प्रश्न परत मनात दाटून आले. सत्त्याऐंशी लाखवेळा विचार केला असेल ह्या गोष्टींचा आणि प्रत्येक वेळी उत्तर एकच येत होतं, जे झालं ते चांगल्यासाठीच. तरीही मन परत त्या गुंत्यात जाऊ पहात होतं.
शेवटी एक दिवस त्याने हिय्या केला. फॅक्टरीतून आल्यावर अनुराधाने त्याचा चहा आणला तेव्हा त्याने बोलायला तोंड उघडलं. "तु . . . तुम्ही दोघे . . ." इतकं तोंडून फुटेस्तोवर चहा ठेवून ती वळलीसुद्धा होती. अशीच तडक वळून निघून जायची आताशा. तिला कसं थांबवावं त्याला समजेना. त्याने गडबडीत तिचा हात धरला. ती ताड्‌कन वळली. क्षणात थक्क झाली, पुढच्या क्षणी संतापली. मग त्यानंतर तिने हात हिसकावून घेतला की त्याची पकड आपोआप सुटली हे त्यालाही समजलं नाही.
सहनशक्तीच्या पलिकडलं होतं सगळंच. एक माणून म्हणून, एक बाई म्हणून, एक आई म्हणून, सर्व जागी मी कमीच पडले होते. आयुष्याचा गोषवारा मांडला तर नशिबात आलेल्या दु:खातच जगण्याची धन्यता मानली मी, कधी त्याविरुद्ध आवाज उठवला नाही. मग काय हक्क होता मला आजही दु:खी होण्याचा?
"तू
माझ्याकडे रहायला चल" कॉफीचे घुटके घेताना तो अचानक म्हणाला.
रीतीप्रमाणे लग्न, दोन मुली; दृष्ट लागेल असा संसार होता तिचा. संजयची बदलीची नोकरी तशी थोडी पथ्यावरच पडली होती. लांब राहून सगळ्यांशी चांगले संबंध ठेऊन होते ते. संजयचा स्वभाव थट्टेखोर, तर मनीषा मस्करीपासून चार हात लांब. कुणावर कॉमेंट्स करणे, खेचणे हे तिच्या पचनी पडत नसे. कुठेतरी खटके उडायचे दोघांमधे. पण मुलींमुळे प्रकरण फार वेळ ताणले जायचे नाही. तरीसुद्धा आत कुठेतरी धुसफूस, असमाधान मूळ धरत होते. कुणाचीतरी दृष्ट लागत होती. कळत नव्हते, जाणवत नव्हते इतकेच! तिला वाचनाची आवड, त्याला वावडे. त्याला पिक्चर्स पहाणे, भटकणे यांचे वेड; तर ती नवर्‍याबरोबर करायच्या म्हणून या गोष्टी करणारी.
काळजी करता करता सुनंदाची दुपार कलली. उन्हं उतरली. आपली सामानाची व खेळण्यांची छोटीशी सॅक पाठीवर लावून चिनूमामाची वाट पहात गेटपाशी गुलमोहोराखाली समंजसपणे उभी असलेली अर्णवची ती इवलीशी मूर्ती पाहून सुनंदाला अगदी भरून आलं. लांबून असं वाटत होतं की त्याच्या पाठीवर जणू एक छोटं अस्वलाचं पिल्लू त्याला मिठी मारून बसलंय. चिन्मय तयार होऊन आला. "चला, कोण कोण यणार दादाआजोबांकडे?" म्हणत त्याने बाईकला किक मारली. दोघे दिसेनासे होईपर्यंत सुनंदा गेटपाशी उभी होती.
दोस्त है मेरा. बिजनेस पार्टनर भी. अच्छा आदमी है. ही नीड्स समवन टू टेक केअर ऑफ हिम. अ‍ॅक्सिडेंट के बाद काफी बुरे दिन रहे उसके. कर्जा लिया है उसने और व्हीलचेअरपर है अभी. शायद फॉर रेस्ट ऑफ लाइफ, उसकी अमरिकन गर्लफ्रेंड छोड गयी उसे. प्रॉबेबली ही इज ऑफ नो यूज . . . तुम्हे कुछ फरक नही पडेगा . . . जितना चाहे उतना रह सकती हो. उसे या तुम्हे पसंत नही है तो फिर वही काम है मोटल, रेस्टोरंट वगैरा . . ."
सु